Hoe kan een (huis)arts nu Burn out raken?
Steeds meer (huis)artsen en specialisten krijgen zelf te maken met overspanning, welke regelmatig leidt tot een Burn out. De klap komt extra hard aan, omdat zij het gevoel hebben de specialist te zijn en dus niet Burn out mogen raken. Het is ook niet gemakkelijk om je probleem ergens anders neer te leggen. Hulp zoeken is vaak taboe, omdat je zelf de hulpverlener bent.
Wat zijn zoal de oorzaken:
- Een hoge werkdruk door veel administratie en eisen van zorgverzekeraars.
- Te weinig (huis)artsen, dus drukke parktijken.
- Artsen hebben vak een hoog verantwoordelijkheidsgevoel.
- Fouten maken is “not done”.
- Zij hebben te maken met een woud van regels, protocollen, richtlijnen etc.
- De status speelt toch ook mee. Een dokter heeft nog steeds een bepaald aanzien.
- De soms enorme kloof tussen het verwachtingspatroon en de realiteit. Niet alleen ten aanzien van het werk als arts, maar ook de patiënten doen hieraan mee.
- De “concurrentie“ van de internet dokter wordt groter en groter. Patiënten worden mondiger en daar kan niet iedereen mee omgaan.
- Een toename van patiënten met een buitenlandse achtergrond brengt allerlei extra problemen met zich mee. Denk alleen al aan taal en cultuur, maar ook bijzondere ziekten.
De gevolgen van dit alles op een rij:
- Oplopende kosten bij bijvoorbeeld een eigen praktijk.
- Mopperende patiënten over wachttijden en tekort aandacht.
- Concentratieproblemen.
- Risico op fouten neemt toe. Zie het hieronder over Presenteïsme.
- Mentale en fysiek uitputting.
- Toenemende problemen met zorgverzekeraars.
- Negatieve reacties op sociale media.
- Kans op tunnelvisie en blinde vlekken.
- Financiële en juridische problemen.
- De sfeer in het team wordt er vaak niet beter op.
- Kort lontje, zowel op het werk als thuis.
- Bijscholing wordt beperkt tot een minimum.
Presenteïsme
Dit houdt in, dat mensen vanuit een sterk verantwoordelijkheidsgevoel, hart voor de zaak of angst om hun baan te verliezen toch gaan werken als ze ziek zijn. Onderzoek wijst echter uit, dat ze dan al gauw twintig procent minder presteren en dat de foutkans met zestig procent toeneemt. Verder beïnvloeden ze de sfeer negatief en bestaat er een groter risico op ongevallen en bedrijfsschade. Vergelijkbare problemen ontstaan bij werknemers in nood, bijvoorbeeld met relatieproblemen, schulden of een verslaving.
Gewenste situatie.
Zoals altijd bij mensen die in een Burn out zijn beland is het streven om bepaalde valkuilen tijdig te gaan herkennen. Zij willen heel graag weer deelnemen aan het arbeidsproces, waarbij wordt voldaan aan een paar randvoorwaarden.
- Overwerken moet weer een uitzondering worden.
- Goed werk leveren.
- Plezier en voldoening uit het werk halen.
- Contracten nakomen zonder financieel en juridisch gedoe.
- Iets meer echte vrije tijd.
- Wat meer ruimte voor relaties en kinderen.
- Voldoende energie over om ‘s avonds of in het weekend leuke dingen te gaan doen.
- Bevlogenheid in het team als energiebrenger.
Oplossingen.
Hoe kun je nu bovenstaande gewenste situatie bereiken.
- Erkennen dat je ook gewoon een mens bent.
- Breng oorzaken en gevolgen objectief in beeld.
- Ga je focussen op de realiteit.
- Stop met het voeren van de strijd met jezelf en met anderen.
- Geef aandacht aan gemotiveerde mensen of andere hulp in het team.
- Breng de balans terug in werk, privé en persoonlijkheid.
- Verbeter de communicatie met iedereen door bij jezelf te beginnen.
- Neem even afstand van de situatie.
- Overleg met het thuisfront. Betrek partner en kinderen bij het herstel.
- Betrek ook de omgeving bij het herstel.
- De dokter mag best een keer ziek zijn. Zo ontstaan ervaringsdeskundigen.
Hulp zoeken
Herken je de signalen bij jezelf of bij een collega? Ga dan tijdig op zoek naar hulp. Maak zaken bespreekbaar en bedenk daarbij dat mensen het vaak zelf niet eens zien aankomen. Herstellen van een Burn out of nog beter het voorkomen ervan, is heel goed mogelijk. Met een goede ondersteuning en hier en daar wat aanpassingen kun je er sterker uitkomen en de toekomst weer met vertrouwen tegemoet zien.
